Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu (art.7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej):

1) ubóstwo;

2) sieroctwo;

3) bezdomności;

4) bezrobocia;

5) niepełnosprawności;

6) długotrwałej lub ciężkiej choroby;

7) przemocy w rodzinie;

7a) potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;

8) potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;

9) bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;

10) (uchylony)

11) trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art.159 ust.1 pkt 1  lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach;

12) trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu  karnego;

13) alkoholizmu lub narkomanii;

14) zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;

15) klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Art. 2. 1. Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

Art. 12. W przypadku stwierdzonych przez pracownika socjalnego dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją majątkową osoby lub rodziny, wskazującą, że osoba ta lub rodzina jest w stanie przezwyciężyć trudną sytuację życiową, wykorzystując własne zasoby majątkowe, w szczególności w przypadku posiadania znacznych zasobów finansowych, wartościowych przedmiotów majątkowych lub nieruchomości, można odmówić przyznania świadczenia. 

Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:

1)  osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 776 zł;

2) osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 600 zł

przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych powyżej.